Zoals iedereen weet heeft de plasticrecyclingmarkt het zwaar te verduren. De markt kraakt en piept aan alle kanten, onder meer geteisterd door een verslechterende economie en de goedkope import van nieuw materiaal uit andere werelddelen. De gevolgen zijn duidelijk zichtbaar: bedrijven gaan failliet, inclusief veel start-ups die enkele jaren geleden nog vol ambitie en met een grote zak geld aan hun avontuur begonnen. Die grote zak met geld werd -en wordt nog steeds- vaak beschikbaar gesteld door de BV Nederland in de vorm van een subsidie
Dit roept bij mij een fundamentele vraag op: hoe effectief is het huidige subsidiebeleid werkelijk? Het klinkt als een paradox; bedrijven die met miljoenen aan overheidssteun worden geholpen, overleven vaak niet eens hun eerste groeifase. Het probleem ligt vaak bij technische problemen, hoge productiekosten maar ook bij een gebrek aan marktvraag en de afhankelijkheid van overheidssteun. Subsidies kunnen in sommige gevallen innovatie aanjagen, maar als een bedrijf zonder deze steun niet levensvatbaar is, ontstaat er een kunstmatige economie. Zodra de subsidie stopt, blijkt de realiteit hard: kosten zijn te hoog, marges te laag en schaalbaarheid een illusie met vaak een faillissement tot gevolg.
Deze subsidies worden vaak verstrekt aan bedrijven zonder bewezen trackrecord. Start-ups zonder noemenswaardige ervaring ontvangen miljoenen om hun innovatieve ideeën uit te werken, terwijl het in mijn optiek soms beter is om bedrijven te ondersteunen die een bewezen trackrecord hebben. Begrijp mij niet verkeerd, ik ben niet tegen het verstrekken van goed bestede subsidies. Soms is het goed om financiële middelen beschikbaar te stellen voor de ontwikkeling van nieuwe technologieën maar het zou volgens mij beter zijn als er kritischer gekeken werd naar het verstrekken van subsidies.
In mijn beleving wordt het tijd om subsidiebeleid te heroverwegen. In plaats van gratis geld uit te delen zonder duidelijke langetermijnstrategie en bewezen haalbaarheid, zou de overheid beter kunnen kijken naar de hulp voor bestaande recyclingbedrijven. Bijvoorbeeld met renteloze leningen, korting op energiekosten of andere belastingvoordelen. Zo blijft het risico voor de belastingbetaler beperkt, wordt onze industrie echt geholpen en blijft toekomstige recyclingcapaciteit behouden.
Het huidige subsidiebeleid lijkt soms net 5 december, waarbij er lukraak cadeautjes worden uitgedeeld. In plaats van geld te verspillen aan projecten zonder solide fundament, zou de focus moeten liggen op bedrijven die bewezen hebben een duurzame impact te maken. Anders blijven we bouwen aan luchtkastelen, terwijl gevestigde ondernemers die het tijdelijk moeilijk hebben, met lege handen blijven staan…